Leefbare exoplaneet ontdekt
De Amerikaanse satelliet TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) is een satelliet die in april 2018 gelanceerd werd, als opvolger van de Kepler-satelliet. Ook TESS heeft als doel exoplaneten op te sporen, en meer speciaal om na te gaan of die exoplaneten zich in een zone rond hun ster bevinden waar leven zou kunnen ontstaan.
TESS draait om 13,7 dagen in een baan om de Aarde en onderzoekt de hemel volgens de transitmethode. Men zoekt dus naar sterren waarvan de lichtsterkte periodieke veranderingen ondergaat.
In tegenstelling tot de Kepler-satelliet is het met TESS de bedoeling om systematisch het ganse hemelgewelf onderzoeken, daar waar de Kepler-satelliet zich beperkte tot een klein deel (0,29%) ervan. Het onderzoek van TESS zal zich ook meer richten op sterren die zich tussen 30 en 300 lichtjaar afstand bevinden. Door het onderzoek te beperken tot dichterbij gelegen sterren hoopt men bepaalde eigenschappen op het spoor te komen die zouden kunnen wijzen op de mogelijke aanwezigheid van leven.
Begin januari 2020 werd op de vijfentwintigste vergadering van de American Astronomical Society in Honolulu bekend gemaakt dat TESS rond de ster TOI 700 drie exoplaneten ontdekt heeft. TOI 700 zelf is maar een kleine ster, amper iets groter dan de helft van de Zon, op een afstand van honderd lichtjaar. De drie exoplaneten worden respectievelijk TOI 700 b, TOI 700 c en TOI 700 d genoemd.
Maar er is meer! Met TOI 700 d, de buitenste exoplaneet, heeft TESS ook haar eerste aardachtige planeet ontdekt. Uit analyse van de beschikbare informatie bevindt TOI 700 d zich als enige van de drie exoplaneten in een bewoonbare zone, dat wil zeggen op een afstand van de ster waar de aanwezigheid van vloeibaar water mogelijk is. De exoplaneet is iets groter dan de Aarde en draait rond haar ster in 37 dagen. De rotatie van de planeet is ook zo dat één zijde ervan continu in het sterlicht baadt.
Bij de ontdekking van TESS 700 d heeft ook de ruimtetelescoop SPITZER een belangrijke rol gespeeld. SPITZER werd in 2003 in een heliocentrische baan achter de Aarde geplaatst en doet observaties in het infrarood golflengtegebied. De duur van de missie van SPITZER was oorspronkelijk voorzien voor twee jaar, maar wegens het succes werd deze verlengd tot januari 2020. De ontdekking van TOI 700 d is dus voor SPITZER een mooie 'fin de carrière'.
Aan de hand van gegevens waarover men nu beschikt, werden verschillende simulaties gemaakt over de atmosfeer op TOI 700 d. De kans is groot dat, naast water, de atmosfeer van de exoplaneet rijk zou zijn aan CO2 , net als op onze buurplaneet Mars. Maar de speurtocht naar andere eigenschappen is verre van voltooid.
Misschien is het een gepast moment om hier in fine een opmerking van Stephen Hawking te citeren: " In an infinite Universe, there must be other life. There is no bigger question. It is time to commit to finding the answer."
Bron: NASA News
Tekst: Emiel Beyens, 08-01-2020
