Met veel toeters en bellen verschijnen dezer dagen berichten in de media over ‘een zeldzaam verschijnsel in het heelal’, namelijk over een “blauwe superbloedmaan”. Nu, what’s in a name?
Het is een hele mondvol adjectieven die worden toegekend aan de Maan, dus even op een rijtje gezet welke combinatie van begrippen of fenomenen hier worden bedoeld:
1. Blauwe Maan
Voor alle duidelijkheid is dit geen natuurkundig fenomeen, maar een term uit de volksmond; ten andere, bij deze is de Maan ook niet blauw! Men kan hoogstens een blauwzweem vaststellen bijvoorbeeld ten gevolge van absorptie van het rode licht in het spectrum door bijvoorbeeld stof van een vulkaanuitbarsting of door roet van een bosbrand.
Toch een duidelijk blauwe maan tijdens het Gentse lichtfestival op 2 februari 2018
De term is van toepassing bij een tweede Volle Maan in één kalendermaand. Dit is niet zo uitzonderlijk. Immers onze gregoriaanse kalendermaand en de maancyclus duren niet exact even lang met het gevolg dat het fenomeen zich...
Hopelijk komen er dit weekend eindelijk een paar opklaringen, zodat we de fraaie samenstand tussen Jupiter en Mars kunnen bewonderen!
Zondagnacht/ochtend (7 januari) naderen beide planeten elkaar tot op minder dan 15 boogminuten: dat is slechts een halve maandiameter! Zelfs bij grote vergroting in de telescoop zullen beide nog samen te zien zijn, én bovendien zijn dan ook de maantjes van Jupiter zichtbaar!
Minder dan 1/4 graad uit elkaar!
De kortste nadering komt er om 1h24m wintertijd, maar dan zitten beide planeten bij ons nog onder de horizon: ze komen pas op omstreeks 4h. Het beste moment om te kijken is dan ook tijdens de schemering (richting zuidzuidoost dan). Jupiter is bovendien het helderste puntje aan de hemel, dus die kan je niet missen (de oranje Mars is minder opvallend, maar dat zal de volgende maanden sterk toenemen).
De ochtend ervoor of erna is de samenstand nog steeds héél opvallend...
Misschien een routineklus in het ruimtevaartprogramma rond het internationale ruimtestation: er worden voortdurend astronauten en voorraden naar en van het ISS getransporteerd, maar de lading die op zondag 17 december arriveerde was toch zeker wel een beetje speciaal, zeker voor het Belgische wetenschappelijke onderzoek, en ook voor MIRA zelf.
In de 2,4 ton materiaal die geleverd werd, zat ook 711 kg experimenten en onderzoeksmateriaal, met wat ons betreft als blikvanger een kleine bioreactor van het Studiecentrum voor Kernenergie (SCK) uit Mol. Daarin een cultuur van een bepaald soort bacteriën, de Spirulina, die met het oog op toekomstige bemande ruimtemissies naar verre oorden (alles dus in het zonnestelsel behalve de Maan) essentieel zouden kunnen zijn met het oog op zuurstofproductie en het recycleren van afvalstoffen in de hermetisch afgesloten wereld van een ruimteschip en zijn bemanning.
Bij het SCK hebben ze intussen al heel wat expertise opgebouwd wat betreft de...
En 't is weer eens zo ver :-). De (voornamelijk Amerikaanse) media hebben weer de mond vol over een "Supermaan", alsof dezer dagen alles in superlatieven moet uitgedrukt worden (weet je nog: een maansverduistering heet tegenwoordig een "bloedmaan"!)... En iedereen wordt dus ook opgeroepen om morgen zeker naar de Volle Maan te kijken, want "die zal opvallend véél groter en helderder zijn" dan anders!
Maar -zoals we al eerder schreven: much ado about nothing!
De Maan draait nu eenmaal in een elliptische baan rond de Aarde, dus soms staat ze wat verder - soms staat ze wat dichter. Gemiddeld staat ze op 384.400 km van ons, maar ze kan naderen tot ongeveer 360.000 km (het “perigeum”) of zich verwijderen tot bijna 410.000 km het “apogeum”). Een variatie van nauwelijks 7% dus t.o.v. het gemiddelde.
En die "7% groter dan vorige maand", dat zal je echt niet merken! Of...
Blijkbaar start de ochtendspits steeds vroeger, zelfs deze vuurbol om 7h16m (!!) leverde héél veel meldingen op...
En de technologie staat ook niet stil: de "dashcam" van Michael Borms registreerde de lichtflits vanop de A12 ter hoogte van het Fort van Breendonk. Te zien op ons YouTube-kanaal.
Let wel: om alles wat verwarrender te maken was er blijkbaar 5 minuutjes eerder al een eerste -zwakkere- bolide te zien, deze was véél noordelijker (en hoger) aan de hemel te zien.
Waarnemingen kwamen er trouwens uit nagenoeg het ganse land (en erbuiten), van Limburg tot West-Vlaanderen, van Zeeland tot Vlaams-Brabant.
Op basis van al deze gegevens werd onderstaand -héél voorlopig- kaartje van het traject bepaald, uitgaande van de héél lage stand (de meeste waarnemers zaten trouwens in de wagen of de fiets, dus keken zowieso laag boven de grond...).
We gingen uit van een aanvangshoogte van 120km (begin van het "opbranden")...
