Krijn de Vries: Van neutrino tot astronomie: wat de kleinste deeltjes ons leren over het grote heelal

Lees hier hoe de Astroclub op MIRA in zijn werk gaat: opzet, openingsuren, reserveringen, enzovoort.

LET OP: LEZING OM 20 UUR !!!

Voorstelling in de multimediazaal

Alles is opgebouwd uit kleine deeltjes: atoomkernen met daarrond cirkelend elektronen. Voor zover we er momenteel zicht op hebben behoren tot de allerkleinste bouwstenen van het universum de neutrino's. Het zijn zodanig kleine deeltjes met haast geen massa en zonder elektrische lading dat ze quasi nooit interageren met andere deeltjes. Daarom worden ze ook al wel eens spookdeeltjes genoemd. Op elk moment van ons leven passeren continu gigantische hoeveelheden neutrino's door ons lichaam. Ze reizen ongestoord door de Aarde. Ze worden door niets afgeremd.

Hoe we ze dan toch kennen en kunnen bestuderen, dat is een ingewikkelde maar zeer interessante kwestie. Die komt ruimschoots aan bod in de lezing van vanavond.

De VUB is pionier in de studie van neutrino's, de wetenschappers van de afdeling hoge energie fysica beschikken in samenwerking met andere onderzoeksinstellingen over bijzondere detectoren en er wordt momenteel gewerkt aan een nog meer geavanceerde methode om steeds beter te kunnen meten. En meten = weten...

Neutrino's worden in grote getale geproduceerd door de Zon, maar ook kernreactoren op Aarde produceren neutrino's, zelfs in onze dagdagelijkse omgeving komen neutrino's vrij door het vervallen van deeltjes waaruit alles is opgebouwd.

Een zeer interessante bron van stromen kosmische neutrino's zijn sterren die ontploffen of zwarte gaten die samensmelten met neutronensterren. En omdat neutrino's tijdens hun gejaagde reis door het heelal haast ongeschonden ook langs onze planeet voorbijrazen zijn zij ideale informatiebronnen over het ver verwijderde heelal en de extreem energetische processen die zich daar afspelen. Misschien onthullen zij ons zelfs de ware aard van de geheimzinnige donkere materie die overvloedig in het heelal aanwezig zou zijn...

Spreker is Krijn de Vries, verbonden als professor aan het High-Energy Physics Research Centre van de Vrije Universiteit Brussel. 

Copyright: Imagine AI Art Generator & Francis Meeus

Bezoek aan het waarnemingsterras op MIRA

Sedert vele jaren beschikt MIRA over een goed uitgerust waarnemingsterras, maar sinds 2019 zijn daar een mooie grote en volledig geautomatiseerde koepel bijgekomen met daarin een 50 cm telescoop!  Voortaan zal sterrenkijken op MIRA nog meer mogelijkheden bieden dan voorheen...

Als het weer vanavond meezit valt er wel behoorlijk wat fraais waar te nemen aan de Grimbergse sterrenhemel.

Omdat de Maan, Saturnus en Venus bij het vallen van de avond al vrij laag in het zuidwesten zichtbaar zijn openen we vandaag al om 18 uur de deuren voor planeetliefhebbers. 

We kunnen een glimp opvangen van het heel fijne maansikkeltje, Saturnus staat daar ook in de buurt en zal nog zowat een uurtje vanop ons waarnemingsterras zichtbaar blijven. De heel heldere Venus kan tot goed 20 uur bij ons waargenomen worden. De verste planeet in het zonnestelsel, Neptunus, staat er vlakbij, maar zal een moeilijk object zijn om in deze omstandigheden waargenomen te worden.

Jupiter, Uranus en Mars zijn vlot waar te nemen. Verwacht van Uranus niets speciaals, maar Mars is prima zichtbaar. En vooral de zeer heldere Jupiter is een echte blikvanger. Aan het begin van de avond staat de maan Io langs de ene kant, langs de andere kant van Jupiter staan Europa, Ganymedes en Callisto, de drie manen waar de Europese ruimtesonde JUICE naar onderweg is.

Voorts is het een typische wintersterrenhemel met veel fraaie sterrenbeelden (Stier, Orion, Tweelingen, Voerman, ...) en interessante sterrenhopen, nevels en gekleurde dubbelsterren.  

Bezoek aan de tentoonstelling op MIRA

Naast de voorstelling in de multimediazaal op het gelijkvloers en een bezoek aan het waarnemingsterras op de derde verdieping kan iedereen ook op eigen tempo de tentoonstelling op MIRA doorlopen.  Overal in het gebouw staan maquettes, experimenten en multimediale opstellingen over de meest verscheiden aspecten i.v.m. sterrenkunde, ruimtevaart en weerkunde.  Bij vragen zijn er altijd wel medewerkers van MIRA beschikbaar om de nodige verhelderende uitleg te geven.

Een drankje nuttigen in ons clubhuis?

Desgewenst is een afsluiter mogelijk in ons clubhuis. Daar kunnen we bij een drankje gezellig napraten en eventueel opwarmen na een lange waarnemingssessie.

Deuren open: vanaf 19h
Aanvang lezing: 20h

Toegang: 7 euro / kinderen 6 tot 11 jaar: 4 euro / kinderen 0 tot 5 jaar: gratis

Wie lid is van MIRA kan gratis deelnemen of aan de helft van de prijs.  

Zonder reservatie